Τρίτη 26 Μαρτίου 2013

ΕΚΘΕΣΗ ΟΟΣΑ - ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΣΗΜΕΡΑ

Αγαπητοί συνάδελφοι, στις συζητήσεις μας, στα ενημερωτικά κλιμάκια απεργίας, αναδεικνύεται η ελλιπής ενημέρωση όλων ΜΑΣ για θέματα που μας αφορούν άμεσα. Για παράδειγμα, εδώ και μήνες κουβεντιάζουμε για την ''αξιολόγηση'', σαν να μας έπεσε ο ουρανός στο κεφάλι, σαν να βρεθήκαμε ξαφνικά μπροστά σε ένα πρωτόγνωρο τοπίο εκπαιδευτικής πολιτικής. Η αλήθεια είναι όμως διαφορετική και μάλιστα πολλάκις πεπατημένη στην εκπαιδευτική πολιτική. Κάθε κυβέρνηση, ακόμα και συγκυβέρνηση, καλή ώρα, δίνει στίγματα των πολιτικών της επιλογών, φυσικά και των εκπαιδευτικών, καιρό προτού έρθει στη δημοσιότητα ένα σχέδιο νόμου ή ένα προεδρικό διάταγμα. Όσα σήμερα γίνονται με την αξιολόγηση, με τα υπηρεσιακά συμβούλια, με τα πειθαρχικά συμβούλια, με τις συγχωνεύσεις κλπ, δεν είναι αποσπασματικά μέτρα τυχαία. Είναι προφανές αυτό. Υπάρχει ένα εκπαιδευτικό τοπίο, ένα νέο περιβάλλον που έχει στοχευθεί και όλα τα επιμέρους συντείνουν στην κατάκτησή του. Για την αναγνώριση της στόχευσης των κυβερνώντων, τουλάχιστον των κυβερνώντων της τελευταίας πενταετίας κατά τεκμήριο, οφείλουμε να προετοιμαζόμαστε ακολουθώντας τα χνάρια τους, διαβάζοντας τα κείμενα που προσδιορίζουν το νέο τοπίο. Τα κείμενα αυτά μπορεί να είναι διεθνών οργανισμών (όπως έχω αναφέρει και στο παρελθόν), όπως του ΟΟΣΑ, της UNESCO κ.α. και φυσικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των οργάνων της. Στην πατρίδα μας, μια παγιωμένη τακτική όλων των κυβερνώντων, από το 1974 έως σήμερα, είναι η ανάθεση ερευνών σε ξένες, συνήθως (μιας και οι εγχώριες επιτροπές "σοφών" δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα), επιτροπές για την ελληνική εκπαίδευση. Οι επιτροπές ή οι φορείς αυτοί μελετούν, συγκρίνουν και αξιολογούν το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, προβαίνοντας ταυτόχρονα σε συγκεκριμένες μεταρρυθμιστικές προτάσεις.Οι προτάσεις αυτές φέρουν την ψευδή σφραγίδα της αντικειμενικότητας (καθώς πραγματοποιούνται από εξωτερικούς φορείς), της αυθεντίας και της απόλυτης τεκμηρίωσης. Είτε είναι έτσι, ως προς τα χαρακτηριστικά, είτε όχι, εμείς, οι συνδικαλιστές και φυσικά τα μέλη του συνδικάτου, οφείλουμε να είμαστε ΠΛΗΡΩΣ ΕΝΗΜΕΡΟΙ. Γνωρίζοντας το τοπίο που στοχεύουν μόνο μπορούμε να αναπτύξουμε επιχειρήματα, να ελέγξουμε, να συστρατευθούμε μαζικά και κυρίως ΝΑ ΑΝΤΙΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ ΕΝΑ ΜΟΝΤΕΛΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΜΕ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ. Ειδικά ως προς το τελευταίο, είναι αλήθεια πως πάσχουμε επί δεκαετίες. Ουσιαστικά μιλάμε για μια ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΣΗ του κλάδου. 

Εμβόλιμα, ως προς τα πρακτικά της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων που ξεκίνησα να σας παραθέτω, είναι θετικό να δούμε την "αξιολόγηση" ως ένα δομικό μεν, αλλά όχι αποσπασματικό μέτρο του νέου εκπαιδευτικού περιβάλλοντος. Ναι, είναι σημαντική η "αξιολόγηση'', ωστόσο, είναι ένα μέσο, μια παράμετρος μόνο, όσων θα συμβούν και πιστέψτε με, δεν τα φανταζόμαστε σήμερα. Κοιτάμε πάλι το δέντρο χάνοντας το δάσος. Και αυτή τη φορά το δάσος κρύβει λύκους και τσακάλια. Για αυτό το λόγο σας παραθέτω ορισμένα σημεία της έκθεσης του ΟΟΣΑ (ελληνική έκδοση-μετάφραση 2011) υπό τον τίτλο "Καλύτερες Επιδόσεις και Επιτυχείς Μεταρρυθμίσεις στην Εκπαίδευση, Προτάσεις για την εκπαιδευτική πολιτική στην Ελλάδα'', ένα ''manual'' δηλαδή εκπαιδευτικής πολιτικής και παρέμβασης, τμήμα του οποίου είναι μόνο η αξιολόγηση.

Σελ.33 
''Επιλογή εκπαιδευτικών και τοποθέτηση σε σχολεία''
55. Επιτυχημένες επιχειρήσεις αναφέρουν συχνά ότι οι αποφάσεις για την επιλογή προσωπικού συγκαταλέγονται στις σημαντικότερες που λαμβάνουν. Στην Ελλάδα, στοιχεία υποδηλώνουν ότι πολύ συχνά η διαδικασία επιλογής εκπαιδευτικών ακολουθεί κανόνες που σχετίζοναι με τα προσόντα και την προϋπηρεσία (παλαιότητα) και ελάχιστα συνδέονται με τα προσόντα που απαιτούνται από έναν ικανό αποδοτικά εκπαιδευτικό. Το μεγάλο μέγεθος του εκπαιδευτικού συστήματος σημαίνει ότι η διαδικασία επιλογής εκπαιδευτικών είναι συχνά εξαιρετικά απρόσωπη και είναι δύσκολο για τους εκπαιδευτικούς να αναπτύξουν μία αίσθηση αφοσίωσης έναντι των σχολείων στα οποία διορίζονται - ή για τα σχολεία να αναπτύξουν μία αίσθηση δέσμευσης έναντι των εκπαιδευτικών. Διευρυμένες διαδικασίες επιλογής, που τυπικά περιλαμβάνουν συνεντεύξεις, προετοιμασία σχεδίων μαθημάτων και επίδειξη προσόντων διδασκαλίας, θα έδιναν μεγαλύτερο βάρος σε αυτά τα χαρακτηριστικά που συνδέονται πιο άμεσα με την ποιότητα της διδασκαλίας και της μάθησης απ' ότι η έμφαση που παραδοσιακά δίνεται στα προσόντα και τα έτη προϋπηρεσίας". 
(...)
58. Η έκθεση του ΟΟΣΑ Teachers Matter [Οι Εκπαιδευτικοί Μετράνε] (ΟΟΣΑ 2005) τονίζει ότι για τη βελτίωση της διαδικασίας της μάθησης, πρέπιε να δοθεί ουσιαστικότερος ρόλος στα σχολεία αναφορικά με την επιλογή των εκπαιδευτικών. Επισημαίνει επίσης ότι μία τέτοιου είδους προσέγγιση είναι πιο αποτελεσματική, όπου λαμβάνονται παράλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία της αποδοτικότητας και της ισονομίας. Τέτοιου είδους μέτρα περιλαμβάνουν: ανάπτυξη δεξιοτήτων των διευθυντών σχολείων όσον αφορά τη διαχείριση προσωπικού, παροχή στα σχολεία μειονεκτικών περιοχών περισσότερων πόρων για την πρόσληψη αποτελεσματικών εκπαιδευτικών και βελτίωση της ορής πληροφοριών και της επίβλεψης στην αγορά εργασίας των εκπαιδευτικών''.
(...) 

Σσ.34-36
''Επαγγελματική ανάπτυξη εκπαιδευτικών''
62. (...) Απαιτείται να εμπλέκονται περισσότερο με τον σχεδιασμό στο πλαίσιο της αξιολόγησης και της λογοδοσίας. Απαιτείται επίσης να πράττουν περισσότερα για την ανάμειξη των γονέων στα σχολεία. 
63. (...) Η εξέλιξη των εκπαιδευτικών πρέπει να συνδέεται με ευρύτερους στόχους της εξέλιξης του σχολείου και του συστήματος, και με την αξιολόγηση, τις πρακτικές ανατροφοδότησης και την αξιολόγηση της σχολικής μονάδας. 
64. Η Ελλάδα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στη σύνδεση της προσέγγισης της επαγγελματικής εξέλιξης και τα εργασιακά μοντέλα της. Το μοντέλος της απασχόλησης του εκπαιδευτικού στην Ελλάδα είναι δημόσιο λειτούργηαμ σταδιοδρομίας, όπου η εισαγωγή στον κλάδο καθορίζεται από διαγωνισμό, η εξέλιξη της καριέρας είναι εκτενώς καθορισμένη και σε μεγάλο βαθμό η εργασία διασφαλίζεται εφόρου ζωής. Σε αυτό το πλαίσιο, όπου οι εκπαιδευτικοί συνήθως δεν απομακρύνονται για μη ικανοποιητική επίδοση, η ποιότητα των εκπαιδευτικών εξαρτάται κυρίως από τον καθορισμό υψηλών στάνταρ για την εισαγωγή τους στα προγράμματα προετοιμασίας εκπαιδευτικών, την ποιότητα της αρχικής τους προετοιμασίας και στην προσοχή που δίνεται στην ποιότητα της προετοιμασίας, μετά την αρχική τους εισαγωγική εκπαίδευση. (...) Η μονιμότητα της εργασίας μπορεί να δυσχεράνει επίσης την προσαρμογή του αριθμού των εκπαιδευτικών, όταν μειώνονται οι εγγραφές ή αλλάζουν τα προγράμματα μαθημάτων και μπορεί να σημαίνει ότι το βάρος της προσαρμογής βαραίνει αυτούς που δεν είναι μόνιμοι, συνήθως όσους βρίσκονται στην αρχή της σταδιοδρομίας τους. Η Ελλάδα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο, να απαιτεί από τους εκπαιδευτικούς να ανανεώνουν τα πιστοποιητικά διδασκαλίας μετά από μια χρονική περίοδο και να αποδεικνύουν ότι έχουν συμμετάσχει σε σεμινάρια διαρκούς επαγγελματικής εξέλιξης και μαθήματα, προκειμένου να αυξήσουν, να εμβαθύνουν και να ενισχύσουν τις γνώσεις τους. Η βάση της ανανέωσης μπορεί να είναι τόσο απλή, όσο μία βεβαίωση ότι ο εκπαιδευτικός εξακολουθεί να πληροί τα κριτήρια της επίδοσης που συμφωνούνται για το επάγγελμα του εκπαιδευτικού. Τέτοιου είδους συστήματα πρέπει να διασφαλίζουν ανοικτό, δίκαιο και διάφανο σύστημα αξιολόγησης εκπαιδευτικών και να περιλαμβάνουν ομότιμους εκπαιδευτικούς, διευθυντές σχολείων και εξωτερικούς αξιολογητές που είναι κατάλληλα καταρτισμένοι και διαθέτουν τα απαραίτητα μέσα για αυτά τα καθήκοντα - και που αξιολογούνται και οι ίδιοι σε τακτική βάση''.
(...)
Σσ.43-44
''Σύνοψη Προτάσεων
Βραχυπρόθεσμα
- Αύξηση του φόρτου εργασίας των εκπαιδευτικών στους μέσους όρους της ΕΕ και του ΟΟΣΑ έως το 2015, εστιασμένη στην αύξηση του φόρτου εργασίας των πιο έμπειρων εκπαιδευτικών. Αύξηση του φόρτου εργασίας σταδιακά στο πλαίσιο της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων του ''Νέου Σχολείου'' και της συνένωσης του σχολικού δικτύου. Αποφυγή εφαρμογής του μοντέλου ''one-size-fits-all", αλλά υλοποίηση των μεταβολών στο πλαίσιο άλλων μεταρρυθμίσεων. (...)"

Σελ.53 Η μελέτη παραθέτει τη μεγάλη γεωγραφική διασποράτων σχολικών μονάδων και προτείνει τις "ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ''. Διαβάστε...
''91. Οι ενότητες σχολείων αποτελούν σημαντική εναλλακτική βελτίωσης υπηρεσιών και της αποδοτικότητας σε περιπτώσεις που είναι απαραίτητο να διατηρηθούν ορισμένες μικρές σχολικές μονάδες. (...) Οι σχολικές ενότητες συγκεντρώνουν ένα σύνολο σχολείων (εντός μίας γεωγραφικής περιμέτρου που επιτρέπει τακτικές συναντήσεις καθηγητών με διευθυντές για όλα τα σχολεία) υπό την επιτήρηση ενός σχολείου, το οποίο γίνεται το κέντρο της σχολικής ενότητας, όπου βρίσκεται ο διευθυντής του σχολείου και οι διοικητικοί φορείς''. 
(...)
95. Οι σχολικές ενότητες θα αποτελέσουν επομένως, τη βάση ενός νέου συστήματος σχολικής διοίκησης, υποστηριζόμενου από ισχυρότερη ηγεσία, επιφορτισμένου με μεγαλύτερη αυτονομία και ενισχυμένου από ενδιάμεσους διευθυντές και σχολικούς συμβούλους''. 

Και πάμε στην ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ για όσους συνεχίζουν να διαβάζουν. Με βάση το κείμενο του ΟΟΣΑ έγινε και το σ/ν, επί του παρόντος ακόμα μιας και δεν έχει ακόμα κατατεθεί στην ολομέλεια της Βουλής, αλλά κοντός ψαλμός, το οποίο λέει ακριβώς:

Σελ.59
''Παρατηρήσεις αναφορικά με τις προκλήσεις κατά τη δημιουργία μιας κουλτούρας αξιολόγησης. 
101. Η επίδοση στα σχολεία κρίνεται ολοένα και περισσότερο βάσει μαθησιακών αποτελεσμάτων. (...) 
Σελ.60
''Υλοποίηση
Διασφάλιση διασύνδεσης στο πλαίσιο της αξιολόγησης
104. Κατά τη δημιουργία μιας πολιτικής, η αξιολόγηση της σχολικής μονάδας, του εκπαιδευτικού καθώς και τα τυποποιημένα τεστ για την αξιολόγηση των μαθητών σε εθνικό επίπεδο πρέπει να εξεταστούν μαζί, έτσι ώστε (...)''.

Σελ.66
''Συνδυάζοντας τις λειτουργίες της βελτίωσης και της λογοδοσίας στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών
124. Οι βασικοί στόχοι της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών είναι τυπικά δύο: πρώτον, να βελτιωθεί η διδακτική πρακτική, εντοπίζοντας τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες των εκπαιδευτικών για περαιτέρω επαγγελματική εξέλιξη. (...) 
126. (...) Επιπλέον, η αξιολόγηση αποτελεί τον μόνο συνεπή τρόπο διάκρισης μεταξύ εκπαιδευτικών. Στο πλαίσιο μιας δημοσιονομικής κατάστασης, όπου τα περιθώρια ανταμοιβής είναι εξαιρετικά περιορισμένα, είναι πολυ σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι οι πιο εργατικοί και αποτελεσματικοί εκπαιδευτικοί ανταμείβονται δίκαια''. 

ΤΕΛΟΣ και κρατήστε το...

Σελ.69
"Εξισορροπώντας την πληροφόρηση προς τους γονείς με δίκαιη και εύλογη δημοσιοποίηση στοιχείων για τα σχολεία. 
137. Τα τελευταία χρόνια, η πρόσβαση σε αξιόπιστες δημόσιες πληροφορίες αναφορικά με τις σχολικές επιδόσεις αποτελεί ολοένα και συχνότερο φαινόμενο. Εν μέρει, απορρέει από το δικαίωμα των ενδιαφερομένων παραγόντων, ιδιαίτερα δε των γονέων, να γνωρίζουν τις επιδόσεις μιας σχολικής μονάδας, στο πλαίσιο της επιλογής του σχολείου για τα παιδιά τους. (...)''. 

Αν διαβάσατε την ανάρτηση ως εδώ, δεν έχετε παρά να σκεφθείτε το σχολείο του μέλλοντος, την επαγγελματική σας εξέλιξη, την συνέχεια των κυβερνητικών επιλογών/πολιτικών στο χώρο της εκπαίδευσης και την ενημέρωση των συνδικαλιστικών μας οργάνων και εκπροσώπων για όλα αυτά τα ζητήματα. Ευελπιστώ πως αύριο θα καταφέρω να σκιαγραφήσω πλέον σε λίγες γραμμές το σχολείο του αύριο, όχι μέσα από κληρονομικό χάρισμα, αλλά από τα κείμενα που γέννησαν και προετοίμασαν όσα ψηφίζονται αυτό τον καιρό και όσα θα περάσουν βίαια, αλλά ψιθυριστά εντός ΘΕΡΟΥΣ. 

Καλημέρα συνάδελφοι. 

Ουδατζής Νικόλαος
ΠΕ60 Νηπιαγωγός
2ο Ολοήμερο Νηπιαγωγείο Ν.Μαρμαρά

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου